عزم
حضرت امام (رحمة الله علیه) می فرمودند: انبیاء آمدند که ما را انسان کنند، پس معلوم می شود که ما وقتی به دنیا می آییم، انسان نیستیم و باید با تعالیم انبیاء و بهره گیری از قرآن که کتاب انسان سازی است، انسان بشویم. اول باید نفس و آفات آن را بشناسیم که این قدم اول را «عزم» گویند. اگر عزم را جزم و عازم کوی دوست شوید، جوهر انسانیت در شما رشد می یابد و الاّ در روز قیامت، معلوم نیست به صورت انسان، محشور شوید. جوهره انسان، عزم است و بعد از آن «مشارَطه»، «مراقبه» و «محاسبه»(1) مطرح می شود. سالک، نه تنها در ابتدای راه، بلکه در طول راه نیز محتاج به مشارطه، محاسبه و مراقبه است، حتی در مرحله «وصل» نیز به این مراحل، نیازمند است.
پی نوشت:
1ـ سه اصطلاح در علم اخلاق است، اولی به معنی تعهد گرفتن از اعضاء و جوارح، دومی عبارت از مراقبت مستمر و سومی حسابرسی عملکرد می باشد.
منبع: